Na Podtatrzu, w dwóch miejscowościach gminy Czorsztyn - w Kluszkowcach i Maniowach - są wciąż ulice nazwane na ich cześć. Emocje wzbudza szczególnie jedna z dróg w Maniowach. Chodzi o ulicę Karola Świerczewskiego, który w 1920 r. walczył przeciwko Polsce, a w latach 40. odmawiał prawa łaski żołnierzom Armii Krajowej, skazanym na śmierć.
- Mamy świadomość, kim był Świerczewski. Mieszkańcy Maniów są za zmianą nazwy ulicy. Radni gminy też popierają ten pomysł - mówi Rafał Jandura, wicewójt Czorsztyna. - Chcemy to zrobić, jednak trzeba pamiętać, że wiąże się to z kosztami, jakie będą musieli ponieść ludzie. Chodzi o wymianę praw jazdy i dowodów rejestracyjnych aut. Zamierzamy wnioskować do starostwa nowotarskiego, by umorzyło nam opłaty. Chodzi o około 20 domostw przy ulicy generała czerwonoarmisty - dodaje wicewójt.
W Nowym Targu na liście honorowych obywateli miasta od 1968 r. figuruje Iwan Zołotar. Na oficjalnej stronie miasta widnieje krótka notatka: "Oficer NKWD, przerzucony do Polski drogą lotniczą, organizował partyzantkę radziecką, jak również tworzył struktury radzieckiego wywiadu".
- On miał za zadanie rozpracowywać struktury Armii Krajowej i likwidować je. To wstyd, że taki człowiek jest honorowym obywatelem miasta - wyjaśnia Tadeusz Morawa, nowotarski radny, syn majora Tadeusza Morawy ps. "44", żołnierza 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Już w 2011 roku podjął on próbę usunięcia Zołotara z listy honorowych obywateli. Z uwagi na problemy ze skompletowaniem kapituły przyznającej tytuły, do dziś nie udało się tego zrobić. Pojawiła się jednak nowa możliwość.
- W czerwcu będziemy dyskutować o nowym regulamin dotyczącym kapituły, który będzie mówił, że jeśli nie uda się powołać jej składu, rada miasta uchwałą będzie mogła odebrać tytuł honorowego obywatela miasta - mówi Paweł Liszka, przewodniczący nowotarskich radnych.
Karol Świerczewski "Walter"
Generał Armii Czerwonej i generał broni Wojska Polskiego. Urodził się w 1897 r. w Warszawie. Po wybuchu I wojny światowej wyjechał do Rosji, gdzie w 1917 r. wstąpił do Armii Czerwonej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. walczył przeciwko Polakom. W czasie II wojny światowej bronił ZSRR przed Wehrmachtem. Był alkoholikiem i wyjątkowo nieudolnym dowódcą. W sierpniu 1943 r. Stalin skierował "Waltera" do dowództwa nad tworzonymi Polskimi Siłami Zbrojnymi w ZSRR. Od 1944 r. był członkiem Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej. Zasłynął m.in. odmawianiem prawa łaski byłym żołnierzom AK skazanym na śmierć. Zginął w 1947 r. w czasie walk z Ukraińską Powstańczą Armią.
Iwan Fiodorowicz Zołotar
W czasie II wojny światowej początkowo dowódca białoruskiej partyzantki sowieckiej. Zrzucono go w Gorce 29 września 1944 r. Krótko potem dowodził już w górach około 700-osobowym oddziałem partyzanckim. Oficjalnie miał współdziałać z istniejącymi tu grupami Armii Krajowej. Jego rola polegała jednak głównie na rozpracowaniu polskich oddziałów, a pod koniec wojny także na ich likwidowaniu. Z czasu wojny tego oficera NKWD bardzo źle wspomina też góralska społeczność, nakładał bowiem na wsie w Gorcach i na Podhalu olbrzymie kontrybucje. By utrzymać swoich żołnierzy, zabierał z wiosek krowy i owce. Po wojnie wrócił do ZSRR. 26 stycznia 1968 r. został honorowym obywatelem Nowego Targu.
Oto relikty komunizmu na Podhalu:
1. Witów - pomnik poległych żołnierzy Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (KBW)
2. Ostrowsko - pomnik poległych żołnierzy KBW
3. Nowy Targ - tablica na cmentarzu pamięci poległych żołnierzy KBW
4. Nowy Targ - pomnik poległych za Polskę Ludową (na cmentarzu)
5. Kluszkowce, "Organy" Hasiora - pomnik poległym o utrwalenie władzy ludowej na Podhalu
6. Kluszkowce - ulice działaczy komunistycznych J. Bąka i S. Bochniaka.
7. Maniowy, ul. Świerczewskiego
Protest w obronie Parku Śląskiego i drzew w Chorzowie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
