Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Czym przystrajamy choinkę? Co to jest migawka? Jak nazywamy końcówkę chleba? Rozpoznaj te regionalizmy

Magdalena Ignaciuk
Magdalena Ignaciuk
Regionalizmy są charakterystyczne dla języka polskiego. Jakich ciekawych sformułowań używa się w różnych częściach kraju? Czy regionalizmy to błędy?
Regionalizmy są charakterystyczne dla języka polskiego. Jakich ciekawych sformułowań używa się w różnych częściach kraju? Czy regionalizmy to błędy? Маk Каmmerer/unsplash.com
Język polski to jeden z najtrudniejszych języków świata. Nie dość, że zasad ortograficznych jest naprawdę mnóstwo, odmieniamy przez przypadki rzeczowniki i przymiotniki, to jeszcze w różnych regionach kraju mówi się inaczej. U kogo po domu chodzi się w pantoflach? W której części Polski wychodzi się na dwór, a gdzie na pole? Jak inaczej nazwać furtkę? Czym ostrzy się ołówki? Oto regionalizmy, o które spierają się Polacy.

Spis treści

Co to są regionalizmy?

Regionalizmy to cechy wymowy lub wyrazy charakterystyczne dla mowy mieszkańców pewnych regionów. Wbrew pozorom jest ich w Polsce całkiem dużo. Okazuje się, że w różnych częściach Polski zupełnie inaczej nazywamy pewne rzeczy. Oto przykłady niektórych zwrotów.

Na dwór czy na pole, a może jeszcze gdzieś indziej?

To słynne wyrażenie potrafi wywołać sporo emocji. „Idę na pole” – w Krakowie nie trzeba mieć ziemi i być rolnikiem, by wychodzić na pole. Ten utarty zwrot wzbudza w mieszkańcach innych regionów sporo emocji. W większej części kraju wychodzi się na dwór i jest to forma ogólnopolska. Pamiętajmy jednak, by być na dworze, a nie dworzu, ponieważ ta druga forma jest niepoprawna.

W niektórych regionach Polski o wyjściu na zewnątrz mówi się „idę na plac” lub „na podwórko”.

Migawka czy karta miejska?

Mieszkańcy Łodzi nie będą zaskoczeni, gdy napiszę, że bilet miesięczny to „migawka”. Jednak w żadnej innej części kraju nie używa się do określenia biletu uprawniającego do miesięcznych przejazdów. W Szczecinie, Poznaniu, Rzeszowie, czy na Dolnym Śląsku trzeba natomiast kupować „sieciówkę”. W zdecydowanej większości Polski używa się słowa „miesięczny” lub „karta miejska”.

Kto chodzi po domu w pantoflach?

Choć dziś dla większości Polaków pantofle to eleganckie buty, jeszcze nie tak dawno pantoflami określano miękkie obuwie, którego używało się w domu. Po domu w „pantoflach” chodzą mieszkańcy Małopolski. Na Górnym Śląsku i w Wielkopolsce zdarza się usłyszeć „laczki”. Jeszcze inaczej mówi się na Pomorzu - wiele osób obuwie domowe nazywa tam „szlorami”, w okolicach Kielc chodzi się w „trepach”, a na wschodzie kraju w „ciapach”. Określenie ogólnopolskie to po prostu „kapcie”.

Co się robi w windzie?

Problem może pojawić się również po wejściu do windy, bo co robi się, by winda zawiozła nas na odpowiednie piętro? W Poznaniu trzeba „nadusić” odpowiedni przycisk lub guzik (oba słowa są dość popularne w całym kraju). W reszcie kraju zwykle „wciska się” lub „naciska” albo „przyciska” przycisk.

Czy regionalizmy to błędy?

Według Rady Języka Polskiego to słowa, które nie są błędami w mowie użytkowej, potocznej. W sytuacjach oficjalnych, w mediach, w szkole powinno się używać mowy wzorcowej, choćby z tego względu, że niektóre sformułowania nie będą dla wszystkich zrozumiałe. Nie można jednak regionalizmów traktować jako błędów, choć czasem drażnią lub budzą zdziwienie czy śmiech.
To część historii Polski: rozbiory, wojny, to wszystko miało wpływ na to, jak dziś mówimy. Język stale ewoluuje i dobrze jest go pielęgnować, a regionalizmy traktować jak zabytki tego języka.

od 7 lat
Wideo

Uwaga na Instagram - nowe oszustwo

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Czym przystrajamy choinkę? Co to jest migawka? Jak nazywamy końcówkę chleba? Rozpoznaj te regionalizmy - Strefa Edukacji

Wróć na przemysl.naszemiasto.pl Nasze Miasto