Gdzie warto zajrzeć, co warto odwiedzić? Gmina Chłopice

To warto zobaczyć:

Chłopice - kościół drewniany z 1688 r. z drewnianą kaplicą - dzwonnicą, położony na wzgórzu w miejscowym lesie,
Chłopice - zespół budynków podworskich wraz z pozostałościami parku oraz stawem,
Boratyn - zespół pałacowo - parkowy z I poł. XIX w. wraz z pozostałościami parku krajobrazowego z XVIII w.,
Łowce - kościół z XIX wieku.

Najciekawszym zabytkiem jest drewniany kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Chłopicach powstały jako cerkiew w 1761 roku. Jego budowę ufundowała Zofia Rzymowska z Markowskich, ówczesna właścicielka Chłopic. Kościół został konsekrowany jako cerkiew w 1763 r. przez przemyskiego biskupa greko-katolickiego, Atanazego Szeptyckiego. Data ta została wyryta na ramach cudownego obrazu Matki Boskiej. Kościół usytuowany jest na skraju wsi Chłopice, na wzgórzu otoczonym lasem, nazwanym przez ks. Jakubowskiego „Górą Korniakta”. Według katastru austriackiego z 1849 r. wzgórze to nazywano „Sośnina” i nazwa ta obowiązuje do dziś. W połowie XIX wieku stan kościoła i dzwonnicy ulegał stopniowemu pogorszeniu. Gruntowy remont całości obiektów przeprowadzono w latach 1845- 1847, zaś w 1889 r. kościół został wzmocniony lisicami. W 1946 r. gontowy dach kościoła, który z biegiem lat zgnił i zbutwiał, został pokryty blachą. W roku 1959 konserwację polichromii kościoła przeprowadził czteroosobowy zespół konserwatorów krakowskich. Ostatnią konserwację polichromii przeprowadził w latach 1988-2000, pod kierunkiem dr hab. Tomasza Ważnego, pan Mariusz Makowiecki- dyplomant Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W sąsiedztwie kościoła znajduje się drewniana kaplica-dzwonnica, w podziemiach której mieści się krypta dawnych właścicieli Chłopic. Kościół jest obiektem dwóch kultur. Był i pozostał celem pielgrzymowania ludzi żyjących na pograniczu kultury łacińskiej i bizantyjskiej. Szczęśliwie przetrwał do dzisiaj z zachowaniem wszystkich nawarstwień i wszystkich zasadniczych elementów architektonicznych.

Dwór w Chłopicach z XVIII/XIX w. Usytuowany w centrum Chłopic budynek dworu, został gruntownie przebudowany w latach 1918-1939. Ówczesny właściciel dworu, dr Marian Lisowiecki, nie nacieszył się nim długo. Krótko po ukończeniu przebudowy zmarł. Dwór jest budynkiem murowanym, piętrowym, o cechach klasycystycznych. Od strony wschodniej i zachodniej posiada charakterystyczne kolumnowe ganki. W kierunku zachodnim od budynku dworu rozciągają się pozostałości ogrodu widokowego. Ogród został założony w XVIII w., a rozszerzony w stylu angielskim, z zachowaniem reliktów byłej dąbrowy, w wieku XIX. Rosną tu okazy takich drzew jak: dąb piramidalny, przeorzech, iglicznia trójcierniowa, miłorząb, dąb czerwony.

Zespół pałacowo-parkowy w Boratynie określany jest jako neoklasycystyczny. Został zbudowany w 1820 r. z wykorzystaniem murów poprzedniej budowli. Szczególną cechą dworu jest asymetrycznie usytuowana wieża nakryta namiotowym dachem o neogotyckim charakterze. Od XVII do XX w. wieś wraz z dworem należała do Krasickich (z przerwą w I poł. XIX w., kiedy to był własnością skoligaconej z nimi rodziny Stadnickich). W czasie I wojny światowej dwór służył jako szpital dla żołnierzy austriackich. W okresie międzywojennym za panowania M. Lisowieckiego dwór stracił rolę głównej siedziby pańskiej i zeszedł do funkcji ośrodka gospodarczego. W okresie II wojny światowej budynek służył jako magazyn zboża, a po jej zakończeniu jako mieszkanie repatriantów.

W kierunku południowo-zachodnim od budynku dworu rozciągają się pozostałości parku krajobrazowego. Park został założony w II poł. XVIII w. W poł. XIX w. został rozbudowany, zaś gruntownie przebudowany w latach 1919 - 1930. Obecnie można tu znaleźć ciekawe okazy drzew, należących zapewne do dawnej dąbrowy.

W pozostałościach parku krajobrazowego, nieopodal dworu znajduje się kaplica dworska z roku 1810 o cechach klasycystycznych.

Materiał opracowała Marlena Dudek - Wydział Promocji, Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej Starostwa Powiatowego w Jarosławiu