W Przemyślu odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą słoweńskiemu generałowi Rudolfowi Maistrowi

Rudolf Maister był słoweńskim oficerem wojskowym, poetą i działaczem politycznym. Służył w armii austro-węgierskiej podczas I wojny światowej. Znany jest przede wszystkim z organizacji brygady ochotników, która miała służyć nowemu państwu Słoweńców, Chorwatów i Serbów. Jego żołnierze, walczący w północnej Słowenii, zyskali miano "bojowników Maistrowa".

Marjan Šarec przypomniał, że gen. Maister spędził w Przemyślu 5 lat. Słoweński minister ON zaznaczył, że w tym roku przypada 150 rocznica urodzin gen. Maistra oraz 90. rocznica jego śmierci.

- Dlatego rząd Republiki Słowenii ogłosił rok 2024 Rokiem generała Rudolfa Maistra. Z tego powodu odbywa się wiele wydarzeń upamiętniających tego bohatera narodowego Słowenii. Cieszymy się, że jedno z najbardziej doniosłych odbywa się tutaj, w Przemyślu - powiedział.

Stanisław Wziątek powiedział, że piątkowa uroczystość jest dowodem, że oba kraje umieją pamiętać o ważnych wydarzeniach i bohaterach, którzy tworzyli naszą niepodległość i wolność.

- To wszystko stanowi o naszych narodowych tożsamościach. To jest także ta wspólnota dziedzictwa kulturowego, którą wspólnie z narodem słoweńskim potrafimy pielęgnować - dodał.

Rudolf Maister urodził się w Kamniku w Górnej Krainie, będącej wtedy częścią Austro-Węgier. W 1917 roku awansował do stopnia majora i został wysłany do Grazu. Rok później, gdy Austro-Węgry były bliskie przegranej, rada miejska Mariboru ogłosiła przyłączenie miasta do Austrii. Maister, mając na celu ochronę interesów słoweńskich, zorganizował siły ochotnicze liczące 4000 żołnierzy i 200 oficerów. W nocy 23 listopada 1918 roku przejął kontrolę nad Mariborem oraz regionem Dolnej Styrii.

Rudolf Maister służył w Przemyślu od 1 listopada 1908 roku, kiedy to został przeniesiony do 18. Cesarsko-Królewskiego Pułku Piechoty - składał się z 55 proc. żołnierzy polskich i 45 proc. ruskich. Dowodził batalionami w Przemyślu i Sanoku.

Przyczyną jego przeniesienia były powody dyscyplinarne związane z napięciami etnicznymi w Słowenii. W Przemyślu najpierw mieszkał samotnie przy ul. Średniej 5 (obecnie ul. Tarnawskiego), a po ośmiu miesiącach dołączyła do niego rodzina. Zamieszkali wtedy w wynajętej willi przy ul. Dworskiego 62. Maister pozostał aktywny kulturalnie, a jego dom stał się azylem dla Słoweńców.

Jego transfer zbiegł się w czasie z napięciami na tle etnicznym w Słowenii, których kulminacją było ostrzelanie przez żołnierzy 27. pułku piechoty Graz protestujących w Lublanie.

1 maja 1910 roku awansował do stopnia kapitana, a w 1912 roku został komendantem szkoły podoficerskiej. Z powodu zapalenia płuc i zapalenia opłucnej był leczony w 1913 roku w Dalmacji oraz w źródłach leczniczych Helwan niedaleko Kairu w Egipcie. 1 listopada 1913 roku, po półrocznym urlopie rehabilitacyjnym, został przeniesiony do Celje jako oficer Landsturmu.

Po uroczystości odsłonięcia tablicy zaplanowano koncert (godz. 15) Orkiestry Słoweńskich Sił Zbrojnych oraz Orkiestry Wojskowej w Rzeszowie.

Maister, będący również utalentowanym poetą i malarzem samoukiem, pozostawił po sobie trwały ślad w historii Słowenii oraz Przemyśla. Uroczystość oraz koncert były nie tylko formą uczczenia jego pamięci, ale także okazją do zacieśnienia więzi między dwoma narodami.